Wat verstaan we onder groen en recreatie?

Het huidige Nederlandse landschap is grotendeels door mensenhanden gemaakt. Het Veenkoloniaal landschap is hier een goed voorbeeld van. Dit landschap wordt gekenmerkt met lange rechte wegen en diepen en een open agrarisch landschap.

Groen en recreatie gaat over onze groene omgeving, water, beplanting en biodiversiteit. Een groene omgeving is een belangrijke factor in de waardering voor onze leefomgeving. Het draagt daarnaast bij aan het behalen van doelen op het gebied van klimaatadaptatie. Een brede straat met veel bomen is in de zomer bijvoorbeeld koeler dan een (smalle) straat zonder bomen en alleen maar verharding. Tot slot zijn de groene gebieden ook belangrijk voor recreatiemogelijkheden. Denk bijvoorbeeld aan fietsen en wandelen in een groene omgeving. De beleidskaders voor het bomenbeleid opgenomen in de ‘handreiking omgevingswet en bomen’ is het uitgangspunt voor het bomenbeleid voor de komende jaren.

Waar staan we nu?

In onze gemeente zijn door de provincie Groningen of de Rijksoverheid geen gebieden aangewezen als Natura 2000-gebied of gebied dat onderdeel is van het Natuurnetwerk Nederland. Dat betekent niet dat er in onze gemeente geen natuur te vinden is. In het recreatiegebied Borgerswold zijn bijvoorbeeld veel verschillende plant- en diersoorten te vinden. Maar ook de parkachtige opzet van de woongebieden met veel groen en water is belangrijk voor planten en dieren.

Geschatte soortendiversiteit

We zien dat het aantal plant- en diersoorten (de biodiversiteit) in het oosten van de gemeente lager ligt. Hier zijn veel landbouwgronden te vinden. De monocultuur van landbouw (op hetzelfde stuk grond altijd hetzelfde gewas verbouwen) en de versnippering van leefgebied van plant- en diersoorten vormen een bedreiging voor de biodiversiteit. Ook het gebruik van gewassenbeschermingsmiddelen kunnen leiden tot een verslechtering van de biodiversiteit. Ten behoeve van de biodiversiteit en landbouw wordt in nauw overleg met het waterschap als peilbeheerder aan een zo optimaal mogelijke waterstand gewerkt.

De groene gebieden zoals Borgerswold en het buitengebied zijn belangrijk voor recreatiemogelijkheden. Onze inwoners gaan graag een ommetje wandelen of een stukje fietsen in deze groene gebieden.

In de kernen, waar meer bebouwing voorkomt wordt het hitte-eiland in warme periodes steeds beter merkbaar. Voor de gehele regio Groningen & Noord-Drenthe is een klimaatstrategie uitgewerkt waarbij we samen werken met de werkregio voor een klimaatadaptieve regio. Hierin zijn klimaatadaptatie maatregelen opgenomen voor de gehele regio.

Een groene omgeving is ook van belang voor klimaatadaptatie in een gebied. Zo heeft een groene omgeving een verkoelend effect en is belangrijk om de kans op hittestress te verminderen. Hittestress is de “aandoening veroorzaakt door extreme hitte, die zich uit in diverse lichamelijke klachten, waarbij mensen en dieren warmte niet kwijt kunnen”. In gebieden met veel bebouwing en verharding is de kans op hittestress hoger dan in het buitengebied. Doordat er in onze gemeente veel groen en water te vinden is, is de kans op hittestress laag.

Wat komt er op ons af?

Klimaatverandering kan gevolgen hebben voor de natuur. Een verhoging van de temperatuur kan bijvoorbeeld leiden tot het uitsterven van planten die nu nog in Nederland voorkomen. Het uitblijven van strenge winters kan gevolgen hebben voor de vogeltrek. Ook breder heeft klimaatverandering grote gevolgen voor de biodiversiteit. Het leefgebied van bijen, vlinders en insecten staat bijvoorbeeld onder druk. Maar ook plantensoorten verdwijnen of vermeerderen juist door veranderende omstandigheden.

Er is steeds meer aandacht voor natuurwaarden in agrarische gebieden. Dit wordt natuurinclusieve landbouw genoemd. Hierbij wordt gekeken hoe de landbouw juist samen kan gaan met meer biodiversiteit, zoals bloemen- en kruidenrijke akkerranden. Zo verbetert niet alleen de biodiversiteit, maar ook de bodemkwaliteit.

Vanwege de uitstoot van stikstof, zijn veel ontwikkelingen in Nederland stil komen te liggen. Het gaat om het effect van stikstof op Natura 2000-gebieden (natuurgebieden die op basis van richtlijnen van de Europese Unie beschermd worden). In onze gemeente liggen geen Natura 2000-gebieden, maar stikstof kan ook over een grote afstand effect hebben. Daarom moeten wij ook rekening houden met de hoeveelheid stikstof die wij uitstoten.

Hoe zien we de toekomst voor groen en recreatie?

We willen een fijn en leefbaar woon- en leefklimaat bieden voor onze bewoners en bezoekers. Het groene karakter van Veendam willen we behouden en versterken. Een groene omgeving heeft namelijk veel voordelen. Het draagt bijvoorbeeld bij aan gezondheid, klimaatadaptatie, biodiversiteit. Onze ambities met betrekking tot een groene leefomgeving, werken we uit in een groen- en waterbeleidsplan.

Bij alle ruimtelijke ontwikkelingen hebben we specifiek aandacht voor klimaatadaptatie. In de woonwijken moet voldoende groen aanwezig zijn. Ook wanneer we nieuwe woningen gaan realiseren behouden we ruimte voor klimaatadaptatie. Om te kunnen waarborgen dat er voldoende groen beschikbaar blijft nemen we een groennorm op in het omgevingsplan. Hiermee voorkomen we dat woningbouw ten koste gaat van de groene omgeving die zo kenmerkend is voor Veendam.

We hebben als gemeente al veel te bieden met betrekking tot recreatie, zoals onder andere het recreatiegebied Borgerswold, de golfclub en een zeilplas bij Langebosch. Voor de toekomst zien wij echter wel kansen die nu nog onbenut blijven. Recreatie richt zich nu vooral op dagrecreatie, waardoor bezoekers slecht voor een korte tijd in Veendam verblijven. Door meer ruimte te bieden voor verblijfsrecreatie wordt een verblijf verlengd. Wij zien dit als een kans voor de levendigheid in Veendam en voor de ondernemingen en voorzieningen. Naast de verblijfsrecreatie zien we kansen voor recreatie op het water. De waterstructuur van Veendam met de diependoor de lintdorpen willen we beter benutten. Door het stimuleren van de vaarrecreatie kan ook de zeilplas beter worden benut en mogelijk worden uitgebreid. Hierbij kan gedacht worden aan het ontwikkelen en stimuleren van zowel gemotoriseerde als ongemotoriseerde vaarrecreatie, zoals kanovaart of suppen. We zien verschillende mogelijkheden voor uitbreiding van de recreatiegebieden, passend bij de ruimtelijke structuur van Veendam. We stellen hiervoor een recreatievisie op waarin we nader uitwerken hoe we het recreatieaanbod in Veendam verbeteren.

Met de gemeenten Oldambt, Pekela, Stadskanaal, en Westerwolde hebben we daarnaast de strategische visie vrijetijdseconomie die is opgesteld. Hierin geven we voor komende 10 jaar aan waarop we inzetten om recreatie en toerisme te stimuleren.

Relatie met: Milieu, water en bodem, gezonde omgeving, wonen, voorzieningen.